Elżbieta II. Ostatnia taka królowa

Śmierć królowej Elżbiety II wstrząsnęła światem. Najpierw wstrzymaliśmy oddech, gdy wzruszenie odebrało nam mowę, później obok ciepłych refleksji w internecie pojawiła się fala goryczy i krytyki. Chciałam zatem uzupełnić swój obraz królowej o, wydawało mi się, obiektywny punkt widzenia. 

Tytuł: Elżbieta II. Ostatnia taka królowa
Autor: Marek Rybarczyk

Rok: 2022
Wydawnictwo: Muza
ISBN: 978-83-287-2183-8

To nie tyle biografia, ile dość chronologicznie przedstawiony zbiór ciekawostek na temat Elżbiety II i całej rodziny królewskiej. Rybarczyk starał się wyjaśnić, skąd wzięło się wręcz masochistyczne poczucie obowiązku u kobiety, która w tak młodym wieku przejęła władzę, jakie prywatne konflikty mogły boleć ją najbardziej oraz w jaki sposób radziła sobie z zawiłościami politycznymi. 

Dzięki temu dowiadujemy się więcej i o królowej i o jej najbliższych. Przed lekturą wydawało mi się, że autor jest sympatykiem monarchii i książka będzie obiektywna, ale z tendencją do przedstawiania korony w pozytywnym świetle. 

Nic bardziej mylnego! Rybarczyk nie pozostawia suchej nitki na nikim! Dostaje się matce królowej, ojcu i wujkowi; obśmiewane są dzieci - głównie Karol i Edward przez zdrady, seksualne eskapady i kontakty z pedofilami; besztane są Meghan, a nawet Kate, której wzorowy wizerunek zaczyna budzić irytację. W końcu obraz królowej przedstawia nam postać autystyczną, wyzutą z emocji, skupioną na wizerunku monarchii, ale bezradnej w stosunku do własnych dzieci i wnuków. 

W całej tej tyradzie naprawdę cieszy, że dostaje się również Dianie, której po prostu nie znoszę i czerpałam dziką satysfakcję z lektury książki, w której eksperci nadal głowią się nad wyjaśnieniem fenomenu kultu puszczalskiej, rozhisteryzowanej i wiecznie niezadowolonej baby. 

Sama książka, chociaż autor twierdzi, że spędził nad nią wiele lat, pełna jest powtórzeń i po prostu pisana jest kiepskim stylem. Tak jakby zebrano felietony z ostatnich kilku lat, wciśnięto je w formę jednego wydania i nie zadano sobie zbyt wiele trudu, żeby przeredagować tekst. Oznacza to, że pewne określenia i zwroty pojawiają się z rozdziału na rozdział. Monarchia określana mianem "firmy" jest tak częstym powtórzeniem, że po stu stronach człowiek zaczyna przewracać oczami. Brakuje też konsekwencji tytularnej, co oznacza, że autor raz z imienia opisuje królową Elżbietę, a raz jej matkę, która miała to samo imię i powstaje genealogiczny chaos w narracji.

Nie jest to lektura idealna. Na pewno przeczytają ją osoby zafascynowane Wielką Brytanią i będzie dobrą i solidną odskocznią od tego co się dzieje na Instagramie, gdzie samozwańcze specjalistki od kolonializmu linczują w źle dobranych argumentach instytucję korony. Zjadłam na kolonializmie zęby, krytykując politykę Wielkiej Brytanii od licencjatu, przez magisterkę, a nawet po doktorat. Z przykrością stwierdzam, że to, co się dzieje na bookstagramie to smutne oburzenie rozbuchanych dziewczynek, które nie rozumieją połowy wyrazów, które używają. 

A ta książka jednak podkreśli to, co najważniejsze - wraz ze śmiercią Elżbiety II skończyła się dla nas pewna epoka. W zapomnienie pójdzie świat, o którym przypominał nam jej obraz; zniecierpliwiony król Karol nie będzie jednoczył społeczeństwa w taki sam sposób jak jego matka. Zatem zanim obrzucimy królową błotem, zastanówmy się jakie wartości naprawdę były i będą z nią kojarzone.