Lata

To książka z kategorii „teraz już wiem, czemu dostała Nobla”!

Wiele osób mówiło, że to trudna lektura i męcząca – widziałam takie opinie na Instagramie, słyszałam od bliskich osób. Nie wiem, jak to zrobiłam, ale mimo wyzwań wymagającego tekstu bardzo szybko przeczytałam ten tytuł.

Tytuł: Lata
Tytuł oryginału: Les Années

Autor: Annie Ernaux
Tłumacz: Krzysztof Jarosz, Magdalena Budzińska

Rok: 2022
Wydawnictwo: Czarne
ISBN: 978-83-8191-385-0

Autobiografia, biografia, wspomnienia, szkic społeczny, ale także przekrój epoki z najbardziej charakterystycznymi elementami kultury i wydarzeniami historycznymi. Tak trudno określić tę książkę kilkoma słowami, mimo niedużej objętości.

Główną bohaterkę/autorkę poznajemy przez fotografie szczegółowo opisujące jej wygląd, ale też stany emocjonalne. Powojenny obraz Francji pogrążonej w niedostatku, choć może nie biedzie. Czasy, gdy brakowało wszystkiego, oprócz surowości i rygoru w domu rodzinnym. Klasa robotnicza, wstyd, stereotypy i religijność, które wyznaczały rytm życia.

Ale później nasza bohaterka dojrzewa, zmaga się z wpojonymi wartościami, oddaje się przyjemnościom i uciechom, które pozostają tematem tabu, nawet jeśli wszyscy o nich mówią. Rozkwitająca Francja, kapitalizm i dostatek, a może nawet nadmiar dóbr na rynku.

W tym wszystkim odnajdujemy też wątek osobisty – związki, relacje, pracę, małżeństwo, macierzyństwo, kochanków, dojrzewanie, a w końcu i wiek podeszły. To opowieść o kobiecie, która wstydziła się swojego pochodzenia, ale dała się porwać zmianom, które przetoczyły się przez cały kraj. To wybitne połączenie osobistej historii wplecionej w społeczne, polityczne, a nawet seksualne wyzwolenie całych pokoleń.

To proza gęsta, pełna odniesień, które dzięki świetnej pracy tłumaczy stają się dla polskiego czytelnika bardziej przystępne. Przyznaję, że to lektura wymagająca, autorka stawia czytelnikowi poprzeczkę wysoko, ale jeśli dacie jej szansę, doświadczycie lektury satysfakcjonującej, głębokiej, o doskonałej kompozycji.