Diuna

Na pewno fani gatunku już słyszeli o tym, że ma powstać nowy film na podstawie Diuny. Umówmy się, że ekranizacja Davida Lyncha z 1984 roku pozostawia wiele do życzenia (chociaż nawet Sting tam zagrał). Gdy tylko zobaczyłam nową obsadę, od razu zdałam sobie sprawę, że będzie głośno o tym filmie i koniecznie trzeba będzie się na niego wybrać do kin. Nie dość, że sama już jestem zaintrygowana nową produkcją, to jeszcze mój Mateusz jest fanem samej książki. A że tytuł jest wpisany na listę 100 tytułów BBC, to motywacja tylko rosła!

Tytuł: Diuna

Tytuł oryginalny: Diune

Autor: Frank Herbert

Tłumacz: Marek Marszał

Rok: 1965/2011

Wydawnictwo: Dom Wydawniczy Rebis

ISBN: 978-83-7818-023-4

Arrakis, pustynna planeta zwana Diuną, jest jedynym we wszechświecie źródłem melanżu — silnie uzależniającej przyprawy o zróżnicowanych właściwościach (w tym przedłużających życie). Jasne zatem jest, że kto ma we władaniu planetę, zyskuje najsilniejszą pozycję wśród możnowładców. Do tej pory planetą zarządzał ród Harkonnenów, ale z rozkazu Imperatora musi ją opuścić. 

Jasne staje się, że nie będą zadowoleni z utraty pozycji i niewyobrażalnego źródła dochodu. Ich miejsce zajmuje ród Atrydów. Konflikt tym bardziej się pogłębia, że dwa wspomniane rody są zaciekłymi wrogami.

Leto Atryda jest człowiekiem walecznym i sprawiedliwym, chociaż nie bez skazy. Z największym poświęceniem i gotowością przejmuje we władanie Diunę, chociaż doskonale zdaje sobie sprawę, że jest to propozycja nie do odrzucenia i niewiele ma wspólnego z nobilitacją i poprawą kondycji finansowej. Jest czujny, spodziewa się ataku Harkonnenów, którzy już wkrótce będą chcieli odzyskać planetę. Podejrzewa również, że w całym przedsięwzięciu maczał palce sam Imperator. 

Nie spodziewa się jednak zdrady od osoby zaufanej, nieskalanej, której wykształcenie i przeszłość od początku eliminowały ją z kręgu podejrzanych. 

W nieuniknionym ataku o nieprzewidywalnej skali oddziały Atrydów padają jeden za drugim. Jednak młodemu Paulowi Atrydzie, synowi Leto, udaje się wydostać z atakowanej twierdzy. Wyrusza z matką w głąb pustyni, która kryje więcej niebezpieczeństw i niewiadomych niż można przypuszczać. 

Brak wody, obecność wielkich, przerażających czerwi i pustynnego ludu to tylko garstka zagrożeń, gdy dowiadujemy się o nowych zdolnościach Paula, starych przepowiedniach oraz planach i intrygach zakonu Bene Gesserit, których realizacja rozpoczęła się wiele pokoleń wcześniej.

Paul musi poznać prawdę o sobie, ale przede wszystkim zjednać sobie rdzennych mieszkańców Arrakis i zemścić się na Imperatorze za zdradę. 

Książka napisana jest z niewiarygodnym rozmachem — mamy tu do czynienia ze światem rozbudowanym do tego stopnia, że znajdziemy w nim osobną religię, język, a nawet fragmenty innych tekstów, ściśle osadzonych w całym uniwersum. 

Herbert czerpie z wielu znanych nam religii, tworząc swojego rodzaju zlepek wierzeń i zasad, wyjaśniając genezę powstania (wymyślonych przez siebie) tekstów i źródeł. Jeśli chodzi o języki ludów plemiennych, całkiem zrozumiałe jest, że ściśle wzoruje się na językach arabskich, posługując się terminami, których znaczenie służy fabule i opisom. 

Futuryzm przemieszany jest z mitologizacją niektórych wydarzeń. Cała akcja dzieje się bowiem ponad 10 000 lat po Dżihadzie Butleriańskim — wieloletniej wojnie ludzi z myślącymi maszynami. Niektóre (wydawałoby się na pierwszy rzut oka) prymitywne zachowania i metody mają więc swoje uzasadnienie w świecie, w którym wprawdzie odbywają się podróże śród-galaktyczne, ale zakazane jest użycie wszelkiej zaawansowanej technologii ze sztuczną inteligencją.

Zadziwia również ekologiczny wydźwięk opowieści wydanej w 1965 r.! A pomyśleć, że wtedy ludzie nie martwili się takimi zagrożeniami jak brak wody i efekt cieplarniany. To wręcz złowrogi współcześnie wydźwięk, ale Herbert odnosi się do ekologów z szacunkiem już od pierwszych stron swojej powieści. 

Bez wątpienia świat Diuny jest niezwykły, dawno nie spotkałam się z tak dogłębnie opracowanym uniwersum i jest to pozycja obowiązkowa dla wszystkich fanów fantastyki naukowej. Mimo że książka jest długa, czyta się ją szybko. 

Wszystkie postacie jednak są bardzo racjonalne, brakuje im emocji i spontaniczności i niestety nie umiałam się zżyć lub choćby odrobinę utożsamiać z żadną z nich. Znów miałam wrażenie, że autor wybierając dominującą cechę charakteru dla danego bohatera, stwierdza, że nie warto skupiać się na wielowymiarowości i głębi, chociaż momentami rzeczywiście takie próby podejmuje.

Tempo akcji jest zróżnicowane, polityczne intrygi są świetne, ale bardzo dziwiło mnie, że postać, która wydawała mi się istotna dla fabuły nagle schodzi na dalszy plan lub po prostu zostaje uśmiercona. Gdy uznawałam, że niektóre dialogi do czegoś prowadzą, to okazywało się, że spodziewałam się po nich więcej niż de facto ze sobą niosły. 

Również wydarzenia dość kluczowe dla fabuły zostawały pominięte. Dowiadujemy się o nich z wypowiedzi innych osób, a nie z samych opisów, co trochę mnie frustrowało, bo właśnie te pominięte sceny miały niewiarygodny (według mnie oczywiście) potencjał. 

I przyznaję, że cały mistycyzm i filozofia działań po prostu mnie przytłoczył. Ze wszystkimi przepowiedniami, zakonami, intrygami i podniosłymi wyzwaniami nie wiązały się żadne prawdziwe uczucia, co sprowadza mnie znów do tego, że bohaterowie wyzuci są z emocji, kierują się tylko cichą kalkulacją i opanowaniem. 

Nie zmienia to jednak faktu, że bardzo cieszę się, że zapoznałam się z książką jeszcze przed premierą filmu! Na pewno w grudniu będę lepiej rozumiała oglądaną historię, a kto wie, może lubiani aktorzy tchną więcej życia w bohaterów literackich niż sam autor i zachęci mnie to do czytania kolejnych tomów!

Wyświetl ten post na Instagramie.

W grudniu do kin wejdzie najnowsza adaptacja "Diuny". Jeśli nie przekonuje Was obsada, to może zadziała fakt, że to pozycja z listy 100 tytułow BBC. Absolutna klasyka fantastyki naukowej. I mimo że jest sporo zachwytów, to niektóre elementy stylu mnie po prostu zmęczyły. Konkrety jak zwykle na blogu! Link w bio. . . . @dom_wydawniczy_rebis #diuna #dune #frankherbert #wydawnictworebis #domwydawniczyrebis #ebook #pocketbook #sciencefiction #fantastykanaukowa #filmadaptation #davidlynch #nebulaaward #bbc #bookoftheday #bookstagrampl #bookcommunity #booklovers #czytambolubię #bookreview #książkanadziś #takczytam #czytaniejestfajne #bookworm #instabooks #bookishlove #bookishlife #plantsforlife #lilac #lilyofthevalley #springflowers

Post udostępniony przez Redhead in Wonderland (@redhead_in_wonderland) Maj 18, 2020 o 3:41 PDT